De Jaguar XJS wordt met de jaren mooier – waarom nu de tijd is om er een te kopen

De Jaguar XJ-S (later veranderd in XJS) is een auto die gemengde reacties oproept; òf je vindt hem geweldig, òf je vindt het helemaal niks. Toen de XJ-S in 1975 werd voorgesteld aan het publiek vond men de styling te vooruitstrevend, terwijl de auto in 1995, tegen het einde van zijn levenscyclus, al als een klassieker werd beschouwd. Op het moment van schrijven is zelfs de jongste XJS meer dan 20 jaar oud, terwijl de oudere XJ-S modellen de 40 gepasseerd zijn. Tijdens de 21 jaar dat deze Jaguar in productie was zijn er verschillende versies uitgebracht, met een uiteenlopend karakter. Wat ze echter allemaal gemeen hebben is een niveau van soepelheid en geraffineerdheid die weinig andere auto’s kunnen evenaren. De XJ-S ontstond vanuit de bejaard geworden E-type en diende zelf als basis voor de latere Jaguar XK8 en de Aston Martin DB7. Omdat de Jaguar XJS als klassieker nog steeds ondergewaardeerd is vonden we het tijd om dit model eens nader onder de loep te nemen.

Jaguar’s introductieposter was niet bepaald bescheiden

Andere auto, andere styling.

Het is moeilijk om onder de schaduw van een bekende vader uit te komen. De XJ-S had de taak om de legendarische E-type af te lossen en werd door velen beschouwd als een mislukte opvolger. Ten onrechte wordt de XJ-S vaak beschouwd als de opvolger van de sportieve, maar bejaard geworden E-type. In plaats daarvan was het veel meer een luxe GT, een evolutie die ingezet werd toen de 3e serie E-type werd voorzien van de zijdezachte V12. Behalve het delen van de aandrijflijn van de Serie 3 lijkt de XJ-S in geen enkel opzicht op de E-type. De styling mist de dramatische vloeiende lijnen van de oudere Jaguar sportwagens. Evenmin heeft de wagen de klassieke uitstraling van de Jaguar XJ sedans, die het publiek lange tijd associeerden met Jaguar’s imago van gedistingeerde luxe. De basislijnen van de XJ-S kwamen, net als bij de E-type, uit de pen van Malcolm Sayer. Met de XJ-S koos Jaguar voor een modern, vooruitstrevend design. Later werd bij de XK8 weer teruggekeken naar de E-type, in een tijd waar retro styling veel werd toegepast in het luxe en sportieve segment. Toen de XK8 als youngtimer in populariteit groeide, werd door velen de XJS over het hoofd gezien, ten faveure van de retro XK8. Dat dit de laatste tijd aan het veranderen is lijkt te komen door de nieuwe weg die Jaguar heeft ingeslagen, waarbij moderne styling wederom bepalend is. Na jaren van conservatieve retro-styling zorgt deze radicalere koers ervoor dat de XJS in een ander licht bezien wordt.

Evolutie van de Jaguar XJ-S en Jaguar’s styling

De XJ-S bleef meer dan 20 jaar in productie, gedurende een tijd waarin Jaguar als bedrijf turbulente tijden meemaakte. Ten tijde van de introductie werd de auto gebouwd in een verouderde fabriek, met een machinepark dat grotendeels nog uit de jaren ’50 kwam. De britse auto-industrie werd indertijd geplaagd door stakingen en stond niet bepaald bekend om een gemotiveerd arbeidsethos. Betrouwbaarheidsproblemen, een gebrekkige afwerking en een als dorstig bekend staande twaalfcilinder leidden er bijna toe dat de XJ-S van het toneel verdween. Jaguar besloot echter om de problemen aan te pakken en na de introductie van de gemodificeerde High Efficiency motor kwamen de kopers weer terug. De grootste wijzigingen kwamen met de intruductie van de 3e generatie XJS (let op de gewijzigde spelling). Jaguar was overgenomen door de Ford Motor Company en er werd flink geïnvesteerd in nieuwe productiemiddelen en kwaliteitsverbetering. De kwaliteitsproblemen waren nu grotendeels (zo niet helemaal) verdwenen. De roestpreventie stond op hoog niveau en zelfs de elektra was betrouwbaar geworden. Lange tijd waren dit de beste Jaguars ooit gebouwd.

Onder de paraplu van Ford werd het design echter verwaarloosd. Men zou kunnen zeggen dat Jaguar’s ontwerpers lange tijd niet de moed hadden om een nieuwe weg in te slaan. De XJ-S was hiervan het laatste voorbeeld. Het basisontwerp van de XJ sedan was nog steeds gebaseerd op de XJ6 Series 1 uit de jaren ’60. Op zich geen slechte bron van inspiratie, maar ook niet bepaald passend bij een merk als Jaguar, waarvan alle latere klassiekers bij introductie geprezen werden om hun vooruitstrevendheid. Als vlag op een modderschuit moesten de nieuwe X-type en S-type hun bodemgroep en technische componenten delen met de Ford Mondeo en de Lincoln LS. Tot zover het eigen, gedistingeerde karakter. De Jaguar fabrieken spuwden nu dagelijks hun portie ‘McAuto’s’ uit.

Dit kwam ten einde toen de eerste nieuwe modellen onder regie van hoofdontwerper Ian Callum uitkwamen. De nieuwe XK en XF hadden een radicaal modernere look en braken met de jarenlange retro styling. Ford was inmiddels in zwaar weer terecht gekomen en Jaguar werd gekocht door Tata Motors. Voor Jaguar is een nieuw tijdperk aangebroken en de vooruitstrevend gestylede modellen hebben het merk weer op de kaart gezet bij een groeiend koperspubliek. In retrospect was de XJ-S jarenlang het laatste dappere en vooruitstrevende design dat uit Coventry kwam.

Prijsontwikkeling van de XJS

Veel liefhebbers zijn het ermee eens dat de Jaguar XJS er met de jaren mooier op geworden is. Dit wordt bevestigd in de recentelijke prijsstijgingen, die vooral gelden voor verzorgde en goed onderhouden exemplaren. Naar onze mening is de XJS nog steeds ondergewaardeerd en we verwachten dat de prijzen verder zullen stijgen nu het grote publiek gewend raakt aan Jaguar’s modernere designfilosofie. De auto zal waarschijnlijk nooit zo begeerlijk worden als een XK120 of E-type. Het moge echter duidelijk zijn dat de XJS inmiddels gewaardeerd wordt om zijn eigen karakter en belang voor de historie van Jaguar.

 

Op zoek naar een XJS om te kopen?

Dandy Classics is gespecialiseerd in klassieke britse sportwagens en GT’s, zoals de Jaguar XJS. Ga naar onze collectie pagina voor de actuele voorraad.

 

Meer lezen over de Jaguar XJS (Engels):

Recent artikel van Bring a Trailer: https://bringatrailer.com/2018/02/20/why-we-love-them-jaguar-xj-s/

Een perspectief op marktontwikkelingen, Classic Car Auction Results: https://www.classiccarauctionresults.co.uk/jaguar-xjs-next-e-type/